اگر در صنعت غذایی، دارویی یا حتی لبنیات فعالیت دارید، حتماً اسم دیگهای استیل به گوشتان خورده است. این مخازن به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی، بهداشت عالی و طول عمر زیاد، بهترین گزینه برای ذخیره و فرآوری مواد محسوب میشوند. اما نکتهای که خیلی وقتها نادیده گرفته میشود، نوع جوشکاری دیگ استیل است.
در واقع، اگر جوشکاری به درستی انجام نشود، حتی مرغوبترین ورق استیل هم نمیتواند کارایی خوبی داشته باشد. من در ادامه تجربه و دانش فنی درباره روشهای جوشکاری دیگ استیل، الکترود و گاز مناسب، مشکلات رایج و راهکارها را توضیح میدهم.
چرا جوشکاری دیگ استیل حساس است؟
استیل آلیاژی است که درصدی کروم و نیکل دارد. همین ترکیب باعث مقاومت بالا در برابر زنگزدگی میشود. اما هنگام جوشکاری، اگر کنترل حرارت و انتخاب متریال درست رعایت نشود، خواص ضدزنگ استیل از بین میرود.
برای همین، جوشکاری دیگهای استیل معمولاً باید توسط جوشکار ماهر و با استفاده از تجهیزات استاندارد انجام شود.
روشهای رایج جوشکاری دیگهای استیل
۱. جوشکاری TIG (Tungsten Inert Gas)
رایجترین روش برای جوشکاری استیل
کیفیت سطح جوش بسیار بالا
مناسب برای بخشهایی که ظاهر و تمیزی اهمیت دارد (مثل صنایع غذایی)
استفاده از گاز آرگون برای محافظت
۲. جوشکاری MIG (Metal Inert Gas)
سرعت بالاتر نسبت به TIG
کیفیت خوب، اما کمی ضعیفتر در دقت نسبت به TIG
مناسب برای پروژههای بزرگتر و ضخامتهای متوسط
۳. جوشکاری قوس دستی (SMAW)
با الکترود پوششدار انجام میشود
معمولاً برای تعمیر یا بخشهایی که زیبایی ظاهری خیلی مهم نیست
الکترودهای استیل مخصوص مثل E308L، E316L استفاده میشوند
الکترود و سیم جوش مناسب برای دیگ استیل
الکترود E308L → مناسب برای استیل ۳۰۴
الکترود E316L → مناسب برای استیل ۳۱۶ (مقاومتر در برابر خوردگی)
سیم جوش ۳۰۸L و ۳۱۶L برای فرآیندهای MIG و TIG
نکته مهم: همیشه باید جنس سیم جوش یا الکترود با نوع ورق استیل هماهنگ باشد، در غیر این صورت ترک، تخلخل یا خوردگی بیندانهای رخ میدهد.
گاز محافظ در جوشکاری دیگ استیل
برای TIG و MIG، استفاده از آرگون خالص یا ترکیب آرگون + هلیوم توصیه میشود.
آرگون → قوس پایدار و جوش تمیز
هلیوم → افزایش حرارت و عمق نفوذ
مشکلات رایج در جوشکاری دیگهای استیل
۱. تغییر رنگ (آبی یا قهوهای شدن جوش)
به دلیل اکسید شدن در اثر حرارت بالا
راهکار: استفاده درست از گاز محافظ و خنککاری
۲. ترکهای ریز (Micro Cracks)
به دلیل انقباض حرارتی یا انتخاب نادرست الکترود
راهکار: پیشگرم جزئی و انتخاب صحیح سیم جوش
۳. خوردگی بیندانهای
وقتی کروم موجود در استیل به دلیل حرارت زیاد از مرز دانهها خارج میشود
راهکار: استفاده از گریدهای L (مثل ۳۰۴L یا ۳۱۶L) که کربن کمتری دارند
نکات عملی برای جوشکاری دیگ استیل
همیشه قطعه را قبل از جوشکاری تمیز و بدون آلودگی کنید.
از سنگزنی یا برس استیل استفاده کنید (هرگز برس فولادی معمولی به کار نبرید).
حرارت ورودی را کنترل کنید تا رنگ جوش تغییر نکند.
برای دیگهایی که در صنایع غذایی هستند، بعد از جوشکاری حتماً پولیش و پسیواسیون انجام دهید.
کاربرد دیگهای استیل و اهمیت جوشکاری آنها
صنایع لبنی → شیر، ماست و دوغ
صنایع غذایی → سس، رب، نوشیدنیها
صنایع دارویی → محلولها و مواد شیمیایی حساس
کارخانجات نوشابه و آبمیوه
در همه این موارد، کیفیت جوشکاری تأثیر مستقیم روی بهداشت، دوام و حتی طعم محصول نهایی دارد.
پرسشهای متداول (FAQ)
۱. بهترین روش جوشکاری دیگ استیل چیست؟
معمولاً روش TIG به دلیل تمیزی و کیفیت بالای جوش بهترین گزینه است.
۲. چه الکترودی برای جوشکاری دیگ استیل استفاده میشود؟
بسته به نوع استیل، معمولاً E308L یا E316L رایجترین الکترودها هستند.
۳. چرا بعضی جوشهای استیل تغییر رنگ میدهند؟
به دلیل تماس با هوا و اکسید شدن. با گاز محافظ مناسب و خنککاری میتوان از این مشکل جلوگیری کرد.
۴. آیا جوشکاری دیگ استیل نیاز به پسپردازش دارد؟
بله، معمولاً بعد از جوشکاری برای صنایع غذایی و دارویی، پولیش و پسیواسیون ضروری است.
جمعبندی
جوشکاری دیگهای استیل کاری حساس و تخصصی است که نیاز به انتخاب درست روش جوشکاری (TIG، MIG یا SMAW)، الکترود مناسب و رعایت نکات فنی دارد. اگر همه مراحل بهدرستی انجام شود، دیگی خواهید داشت که هم از نظر بهداشتی و هم از نظر دوام در بالاترین سطح قرار دارد.
